کد مطلب:26845 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:21

گنجینه پرسمان » اديان و مکاتب

منظور از قانون كَرْمَهْ (كارما) در دين بودايي چيست؟

قانون يا نظريه كرمه در آيين هندو است و به شاخه هاي آن؛ يعني آيين بودا و جَيْن نيز سرايت كرده است.

در آيين هندو دو نظريه وجود دارد: يكي نظريه تناسخ يا انتقال ارواح است كه آن را هندوان به زبان خود سمساره گويند: بر حسب اين قانون يا نظريه روح آدمي در هنگام مرگ يك سلسله توالد و تجديد حيات را طي مي كند و پياپي از عالمي به عالمي ديگر در مي آيد كه در كسوت هر حيات دورة خود را طي مي كند، سرانجام در زمان مرگ بار ديگر به پيكري ديگر منتقل مي شود و جامه نو مي پوشد. ادوار توالد پي در پي در يك سلسله بي انتها و تا ابد ادامه دارد.

امّا عقيده و نظريه دوم كه قانون كرمه است، عبارت مي باشد از كيفيت توالد ثانوي و علت انتقال روح به پيكري مافوق و يا مادون را دنبال مي كند مي گويد: حيات آيندة هر جانداري بر حسب اين قانون معيّن مي شود و به موجب آن كردار، گفتار يا پندار هر فرد، موجب نتايج و سبب اموري است كه سرنوشت حيات بعدي او را مشخص مي كند.

طبق قانون كرمه هر آدمي مانند دهقاني است كه محصول كِشت خود را درو مي كند و مجموع اعمال، اقوال و افكار او در روحش اثري ثابت ايجاد مي كند و آن را طوري متشكل و مستعد مي سازد كه در حالت تناسخ؛ يعني در حيات بعدي شكلي متناسب با آن حاصل كرده به همان تناسب جسد و پيكري نو اختيار مي كند.

اين دو قانون (تناسخ و كرمه) در تعاليم بودا پذيرفته شده، با اين تفاوت كه در آيين بودا نسبت به قانون كرمه تا حدي انعطاف حاصل شده است. طبق اين عقيده آدمي از هر طبقه و صنف كه باشد مي تواند در قلب خود چنان دگرگوني و تبديلي به وجود آورد كه از نتايج و عواقب گناهان عمرهاي گذشتة خود نجات پيدا كند.

قانون كرمه در نفس هر آدمي كه بر مشتهيات و اميال خود كاملاً چيرگي يافته و به مرتبه ارهت (اشراق) رسيده باشد، اثري نخواهد داشت.

وي با وصول به اين مرتبه فعاليت كرمه را باطل و بي اثر مي كند و ديگر احتياجي به تولد ديگر بار و آمدن در جهان ندارد، زيرا تجديد حيات و تولد دوباره مخصوص كساني است كه از حُبّ وجود و تمناي بقا هنوز پاك نشده و محتاج به تصفيه و تزكية نفس مي باشند.

براي اطلاع بيشتر نگاه شود به كتاب تاريخ جامع اديان، اثر جان بي ناس، ص 189 و 155، 156 و دائره المعارف فارسي مصاحب، ج 2، ص 2098.